Αρχιερατικός Εσπερινός στην Αγχίαλο Θεσσαλονίκης 31 Ιανουαρίου 2023 χοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Πολυανής και Κιλκισίου κυρίου Βαρθολομαίου προς τιμήν του Αγίου Τρύφωνα προστάτη των Αμπελουργών.

    Από τη δήλωση του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Πολυανής και Κιλκισίου κυρίου Βαρθολομαίου:

    Την Τρίτη 31η Ιανουαρίου 2023, χοροστάτησα του πανηγυρικού Αρχιερατικού Εσπερινού στην κωμόπολη της Αγχιάλου για την εορτή του Ενοριακού Παρεκκλησίου του Αγίου Μεγαλομάρτυρος Τρύφωνος του Θαυματουργού.

   Κάθε χρόνο οι ενορίτες της Ν. Αγχιάλου, αρκετοί από τους οποίους αμπελουργοί, τιμούν όλως ιδιαιτέρως την ιερά μνήμη του Μάρτυρος Τρύφωνος, τον οποίο έχουν για προστάτη και άγρυπνο φρουρό τους και συμμετέχουν των Ιερών Ακολουθιών και άλλων εορταστικών εκδηλώσεων.

 Κήρυξα το Θείο Λόγο απευθυνόμενος στα μέλη του εκκλησιάσματος και αναφέρθηκα στον τιμώμενο Άγιο, επισημαίνοντας δύο στοιχεία που τον χαρακτήριζαν, η αγνότητα και η καθαρότητα.

  Στοιχεία που οφείλουμε όλοι, να έχουμε και να καλλιεργούμε συνεχώς στη ζωή μας μαζί με την θερμή προσευχή, όπως ο Άγιος Τρύφων που μελετούσε με ζήλο την Αγία Γραφή, εκτελούσε με ευλάβεια τα θρησκευτικά του καθήκοντα και έμεινε στέρεος και εδραίος στην πίστη του, για την οποία υπέμεινε και μαρτύρησε, για να δεχθεί τον στέφανο της δόξης από τον Κύριο ημών Ιησού Χριστό.

  Προ της απολύσεως του Εσπερινού, χειροθέτησα σε Αναγνώστη τον κ. Παναγιώτη Τούση, ο οποίος διακονεί τον Ιερό Ναό του Αγίου Γεωργίου Ν. Αγχιάλου Θεσσαλονίκης.

Η ΕΟΡΤΗ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΙΕΡΑΡΧΩΝ 30 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2023

    Τους τρεις μεγίστους Φωστήρας της Τρισηλίου Θεότητας τιμά σήμερα η εκκλησία και η παιδεία μας : Βασίλειον τον Μέγαν και τον Θεολόγον Γρηγόριον συν τω κλεινώ Ιωάννη. Αληθινά οι τρεις Ιεράρχες ξεχωρίζουν στην ιστορία του Χριστιανισμού, της Ελλάδος και της παιδείας. Η διάδοση της θρησκείας του Κυρίου Ημών Ιησού Χριστού οφείλεται κατά ένα μεγάλο μέρος στους τρεις Φωστήρες της Τρισηλίου Θεότητας.

    Κατά την περίοδο που έζησαν οι τρεις Ιεράρχες δηλαδή από το 330 μ.Χ. έως το 407 μ.Χ. ο χριστιανισμός πέρασε μεγάλο κίνδυνο και η χριστιανική πίστη κλονίσθηκε από τις πολλές αιρέσεις, από την διαφθορά των πόλεων και από τους ειδωλολάτρες που είχαν υποστηρικτή τον αυτοκράτορα Ιουλιανό τον Παραβάτη. Για να καταπολεμηθούν οι αιρέσεις έπρεπε να παρουσιασθούν άνδρες φωτεινοί, θαρραλέοι, μαχητικοί, με πίστη πραγματική προς τον Χριστό και πάρα πολύ μορφωμένοι. Τα προσόντα αυτά τα είχαν οι τρεις Ιεράρχες οι οποίοι γεννήθηκαν από γονείς χριστιανούς, αλλά δεν έζησαν κάτω από τις ίδιες συνθήκες.

    Ο Μέγας Βασίλειος γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Νεοκαισάρεια του Πόντου το 330 μ.Χ. Σπούδασε πρώτα στην Καισάρεια της Καππαδοκίας, έπειτα στο Βυζάντιο, κατόπιν στην Αθήνα. Εκεί γνωρίστηκε με τον Γρηγόριο το Θεολόγο με τον οποίο έγιναν στενοί φίλοι. Τα φυσικά χαρίσματα που είχε ήταν η χριστιανική διαπαιδαγώγηση από τη μάμμη του Μακρίνη και την μητέρα του Εμμέλεια.

   Ποιος θα μπορούσε να συγκριθεί μαζί του στην ρητορική; Ποιος ασχολήθηκε τόσο, όσο αυτός με την φιλοσοφία; Σπούδασε ακόμα αστρονομία, γεωμετρία και ιατρική. Πουλάει την περιουσία του για να κτίσει στην Καισάρεια τη Βασιλειάδα. Στην παγκόσμια ιστορία δεν υπάρχει άλλο φιλανθρωπικό ίδρυμα που ν’ ανακούφισε τους αδύνατους και δυστυχισμένους τόσο πολύ. Περιελάμβανε φτωχοκομείο, γηροκομείο, ξενώνα, λεπροκομείο, νοσοκομείο στο οποίο ο ίδιος πρόσφερε τις υπηρεσίες του ως γιατρός, μέχρι και εργαστήρια εκμάθησης κάποιας τέχνης σε άπορους νέους.

    Αγωνίζεται με πολλά δογματικά, ασκητικά, ηθικά και παιδαγωγικά συγγράμματα υπέρ των δογμάτων της ορθοδοξίας.

    Ο χριστιανισμός όμως έχει να επιδείξει και άλλο ισάξιο του Μεγάλου Βασιλείου τον άγιο Γρηγόριο τον Θεολόγο. Γεννήθηκε το 329 μ.Χ. στην Αριανζό μια κωμόπολη της Καππαδοκίας κοντά στην Ναζιανζό, από την οποία πήρε και το όνομα Ναζιανζινός. Στην πόλη αυτή ο πατέρας του ήταν επίσκοπος. Η μητέρα του η Νόνα ήταν πολύ ευσεβής και πιστή προς τον Θεό, η οποία μετά από πολλές προσευχές και παρακλήσεις προς τον Θεό απέκτησε σε γεροντική σχεδόν ηλικία τον Γρηγόριο. Μετά τις σπουδές του στην Καισάρεια της Καππαδοκίας, την Αλεξάνδρεια και την Αθήνα, αν και προτιμούσε την ερημική ζωή, δηλαδή των μοναστηριών, δέχθηκε εν τούτοις το 379 μ.Χ. με τις παρακλήσεις των ορθοδόξων της Κωνσταντινούπολης ν’ αναλάβει την απόκρουση των αιρετικών δηλαδή των Αρειανών από τους οποίους είχαν κλονισθεί τα δόγματα της ορθοδοξίας. Έρχεται στην βασιλίδα των πόλεων και αρχίζει τον αγώνα του κατά των Αρειανών με όπλα, την καλή γλώσσα και την βαθιά γνώση της Αγίας Γραφής και των Ελλήνων φιλοσόφων. Οι αιρετικοί φοβήθηκαν για την επιτυχία του και προσπάθησαν να τον δολοφονήσουν την νύχτα του Πάσχα στις 27 Απριλίου 379 μ.Χ. Ο Γρηγόριος όμως συνεχίζει τον αγώνα του χωρίς φόβο. Από τους πολλούς λόγους του οι πέντε περί του Θεού, της Αγίας Τριάδος και των προσώπων αυτής, χαρακτηρίζονται σαν άριστοι θεολογικοί λόγοι και του δίνουν το επώνυμο του Θεολόγου. Στις 244 σωζόμενες επιστολές του φανερώνεται η μεγάλη μόρφωση και ο άριστος χειρισμός της πέννας.

    Αλλά και ο τρίτος ιεράρχης ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος αναδείχθηκε ένας από τους μεγάλους πατέρες της εκκλησίας μας. Γεννήθηκε το 347 μ.Χ. στην Αντιόχεια της Συρίας. Ο πατέρας του ονομαζόταν Σεκούνδος o oποίος ήταν στρατηγός. Πέθανε όμως νωρίς και τον άφησε μικρό στις φροντίδες της μητέρας του Ανθούσης. Η μητέρα του Ανθούσα του έδωσε χριστιανική ανατροφή και του φύτεψε στην καρδιά του την αγάπη για τον Χριστό και τον άνθρωπο.

    Μαθήτευσε στον ξακουστό δάσκαλο της εποχής τον εθνικό Λιβάνιο. Ήταν τόσο λαμπρή η πορεία των σπουδών του που όταν ρωτήθηκε ο Λιβάνιος ποιον θα άφηνε διάδοχό του στην σχολή απάντησε : «Τον Ιωάννη θ’ άφηνα αν δεν μου τον είχαν κλέψει οι χριστιανοί». Τόσο μεγά λη ήταν η επίδοση του Χρυσοστόμου στα γράμματα και ιδίως στην ρητορική. Έξι χρόνια υπηρέτησε στην Κωνσταντινούπολη σαν πατριάρχης.

    Έγραψε την θεία λειτουργία η οποία τελείται στις γιορτές και τις Κυριακές.

    Φιλοσοφικώτερος και πιο βαθύς στον λόγο του ήταν ο Βασίλειος. Θεολογικώτερος ο Γρηγόριος. Πιο φλογερός ο Χρυσόστομος. Εκείνο όμως που ιδιαίτερα τους ένωσε μεταξύ τους και τους αδέλφωσε ήταν η πίστη και η αγάπη τους προς τον Χριστό. Κατείχαν και οι τρεις καταπληκτική μόρφωση και σοφία, ώστε να αποτελούν φαινόμενο μαθήσεως για την εποχή τους και για την εποχή μας. Τα συγγράμματα του καθενός αποτελούν και από μια βιβλιοθήκη. Έμειναν και οι τρεις ιεράρχες αμετακίνητοι πάνω στις ορθόδοξες χριστιανικές τους θέσεις. Έμειναν άφοβοι μπροστά στις απειλές και τις φοβέρες των ισχυρών, προς τους οποίους απαντούσαν : «Πειθαρχείν δει Θεώ μάλλον ή ανθρώποις» πρ. 5,2.

    Η ζωή των τριών ιεραρχών ήταν ένας διαρκής αγώνας κατά της κακίας της αδικίας, του ψεύδους και της διαφθοράς.

    Η γιορτή των τριών ιεραρχών εθεωρείτο επί Τουρκοκρατίας μία από τις μεγαλύτερες του υποδούλου έθνους.

    Το παράδειγμα των τριών ιεραρχών να φωτίζει τα βήματα της ζωής μας. Γιατί δίκαια λένε πως : «η αρετή είναι η τιμιότερη απόκτηση και από τον πλούτο και από την δόξα και από την σοφία δεν αφαιρείται ποτέ». Ενώ όλα τα άλλα πράγματα όπως λέγει ο Κικέρων είναι αβέβαια, μάταια, μόνο η αρετή στερεώνεται σε βαθιές ρίζες. Δεν μπορεί να ανατραπεί από καμία βία, ούτε να μετακινηθεί. Χίλια εξακόσια χρόνια πέρασαν από την εποχή των τριών ιεραρχών, όμως η μνήμη τους διατηρείται ζωηρή και θα διατηρείται αιώνια.

    Η εκκλησία, το έθνος και η παιδεία πρέπει πάντα να ευγνωμονούν τις τρεις αυτές ευγενικές ψυχές.

Από την κοπή Βασιλόπιτας των Πνευματικών Συναντήσεων της Ενορίας Αγίου Γεωργίου Αγχιάλου Θεσσαλονίκης την Τρίτη 24 Ιανουαρίου 2023.

ΤΑ ΑΓΙΑ ΘΕΟΦΑΝΕΙΑ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΗΜΩΝ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ 6 ΙΑΝΟΥΑΡΊΟΥ 2023

 Άνοιξαν των ουρανών οι πύλες στου Χριστού τη Γέννηση. Έψαλλαν οι Άγγελοι το «δόξα εν Υψίστοις». Ανοί­γουν σήμερα τα φωτεινά ουράνια, για να προβάλει ολοφώτεινη η Τριαδική Θεότης. Η ερημιά του Ιορδάνου δέχεται τον Υιόν του Θεού. Ο Ιορδάνης ξαφνιάζεται βλέποντας να βαφτίζεται στα νερά του ο αναμάρτητος. Ο Πρόδρομος σκύβει μπροστά σ’ Εκείνον, πού μπροστά του γονατίζουν των ουρανών οι δυνάμεις. Τρέμει το χέρι του Προφήτου καθώς δείχνει τον Σωτήρα, που έρχεται στην έρημο του Ιορδάνου. Το Πνεύμα του Θεού φανερώνεται «ἐν εἲδει περι­στερᾶς» πάνω στο κεφάλι του Κυρίου και η φωνή του ουρανίου Πατρός μαρτυρεί τη Θεότητα του Κυρίου. Έξι μήνες μεγαλύτερος στην ηλικία απ’ τον Χριστό ο Πρόδρομος είχε γλιτώσει κι αυτός, κατά θαυμαστό τρόπο, απ’ το μαχαίρι του Ηρώδου κι έζησε από μικρό παιδί στην ερημιά σαν ασκητής. Δεν είχε γνωρίσει το Χριστό κι όμως ερχότανε θεόσταλτος, αληθινά θεόπνευστος, να κηρύξει τον ερχομό Του. Η ασκητική μορφή του Προδρόμου, η αγιότη­τα του βίου του, το μυστηριώδες κήρυγμά του, ζωντανεύουν στις ψυχές των Ιουδαίων τις μορφές των μεγάλων Προφητών του Ισραήλ. Μήπως ήταν αυτός ένας απ’ τους παλιούς εκείνους Προφήτες και ξαναρχότανε στη γη; Πλήθη Ιου­δαίων έφθαναν στην έρημο, να δουν τον Νέον Προφήτη, που «έτρωγε ακρίδες (κορφές χόρτων) και μέλι άγριο» και ν’ ακούσουν το μυστηριώδες κήρυγμά του, το γλυκό σαν παρηγοριά και χαρούμενη ελπίδα, άλλοτε πάλι αυστηρό σαν σεισμό, σαν θύελλα, σαν κεραυνό. Σκοπός του; Να μετανιώσουν, να γίνουν άξιοι να δεχθούν τον Σωτήρα που θα ερχότανε στη γη. «Ἑτοιμάσατε τήν ὁδόν Κυρίου», «μετανοεῖτε, ἢγγικε γάρ ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν» βροντοφωνούσε κι αντιλαλούσαν οι ερημιές το κήρυγμά του.

    Συνεκλόνιζε ψυχές ο έλεγχος του λόγου του. Κι όταν με συντριβή ψυχής ρωτούσαν τα πλήθη που άκουγαν το κήρυγμά του πως θα ’βρισκαν την λύτρωση; τότε ζητούσε αληθινή μετάνοια, πραγμα­τική εξομολόγηση και για να νοιώσουν πιο αισθητά οι άνθρωποι τον ψυχικό τους καθαρμό, συμβολικά τους βάπτιζε στον Ιορδάνη. Είχε σχηματισθεί μια ομάδα μαθητών του, που συχνά μαζεύονταν γύρω του για ν’ ακούσουν τη θεία του διδασκαλία. Αυτοί βρέθηκαν κοντά του κι όταν για πρώτη φορά είδε το Χριστό ο Πρόδρομος να τριγυρνά στα «ἒρημα τοῦ Ἰορδάνου», τότε πετάχτηκε ορθός και σήκωσε το χέρι του με φόβο, για να δείξει το Θεάνθρωπο Σωτήρα. Τότε είπε τα προφητικά εκείνα λόγια «Ἲδε ὁ Ἀμνός τοῦ Θεοῦ ὁ αἲρων τήν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου».

    Κι ήρθε ή ιστορική στιγμή της συναντήσεως. Ο εκπρό­σωπος της Παλαιάς Διαθήκης Προφήτης και Πρόδρομος βλέπει κοντά το Θεάνθρωπο Κύριο που έρχεται να γράψει με το αίμα του τη Καινή Διαθήκη. Φθάνει στο κατακόρυφο το ψυχικό του δέος, όταν βλέπει τον Ιησού να θέλει να βαπτισθεί στον Ιορδάνη. Ω Κύριε, λέγει ο Πρόδρομος. Αυτό δεν το χωρεί ανθρώπινη σκέψη. Συ ο αναμάρτητος Θεός να βαπτισθείς σαν τους αμαρτωλούς ανθρώπους; «Ἐγώ χρείαν ἒχω ὑπό σοῦ βαπτισθῆναι καί σύ ἒρχη πρός με»; Ω τι θα μπορούσε να πει ο Πρόδρομος! Τι συναισθήματα συγ­κλονίζουν τη ψυχή του! Αυτός να βαπτίσει το Σωτήρα; Τρέμει κι όμως συμμορφώνεται με την υπόδειξη του Κυρίου· «Ἂφες ἂρτι οὓτω γάρ πρέπον ἐστίν ἡμῖν πληρῶσαι πᾶσαν δικαιοσύνην». Έτσι πρέπει σ’ εμάς που διδάσκουμε τους άλλους να εκτελούμε πιστά κάθε ιερό καθήκον. Κι αλήθεια ιερό καθήκον ήταν για το λαό η εξολομολόγηση και ο καθαρισμός των ψυχών στον Ιορδάνη.

    Ήταν ο Χριστός, ο μόνος αναμάρτητος, ως Θεός και άνθρωπος. Κι όμως οι άνθρωποι τον έβλεπαν σαν άνθρωπο και είχαν την απαίτηση, σαν άνθρωπο να τον βλέπουν να συμπεριφέρεται ανάμεσα τους. Δε θα μπορούσε αργότερα να ομιλήσει για αμαρτία και μετάνοια και ψυχική φροντίδα, αν περιφρονούσε το βάπτισμα του Ιωάννου. Θεόσταλτος, πρόδρομος δικός του, ήταν ο Προφήτης Ιωάννης. Έτσι με τη βάπτισή Του επικύρωσε το έργο του Προδρόμου.

    Με τρεμάμενο χέρι βαπτίζει τώρα το Σωτήρα του κό­σμου ο Βαπτιστής Προφήτης. Βγαίνει τώρα σύντομα απ’ τα νερά ο Κύριος, γιατί δεν είχε να εξομολογηθεί αμαρτία σαν άνθρωπος, ενώ βρισκόταν στο νερό, όπως συνήθιζαν οι άνθρωποι. Και τώρα γίνεται το θαύμα. Ανοίγονται οι ουρα­νοί και φωτεινό ολόλευκο σαν περιστέρι έρχεται το Πνεύμα του Θεού και φτερουγίζει πάνω στο Χριστό έτσι που το έβλεπε ο Πρόδρομος, μ’ ευλάβεια. Ακούει τώρα λόγια ουράνια, την ηχηρή φωνή του Ουρανίου Πατρός: «Οὗτός ἐστίν ό Υἱός μου ό ἀγαπητός ἐν ᾧ ηὐδόκησα». Ήταν η πρώτη ιερή στιγμή πού φανερώνονται συγχρόνως τα τρία πρόσωπα της Αγίας Τριάδος, όπως με χαρά και θρίαμβο ψάλλει σήμερα η Εκκλησία: «Ἐν Ἰορδάνη βαπτιζομένου σου, Κύριε, ἡ τῆς Τριάδος ἐφανερώθη προσκύνησις. Τοῦ γάρ Γεννήτορος (του Θεοῦ Πατρός) ἡ φωνή προσεμαρτύρει σοι, ἀγαπητόν σε Υἱόν ὀνομάζουσα καί τό Πνεῦμα ἐν εἲδει περιστερᾶς ἐβεβαίου τοῦ λόγου τό ἀσφαλές».

    Έτσι ονομάσθηκε «Θεοφάνεια» η εορτή αυτή. Αυτή την ημέρα συνήθιζαν, σαν μαζί με τον Χριστό, να βαπτίζονται οι Χριστιανοί των πρώτων χρόνων. Γέμιζαν νεοφώτι­στους τα βαπτιστήρια που με λαμπάδες στα χέρια έπειτα παρακολου-θούσαν τη πανηγυρική λειτουργία στους Ναούς. Κι ήταν τόσες οι λαμπάδες, τόσο φωτεινές οι εκκλησίες αυτή την ημέρα, ώστε «Φώτα» ονόμασαν την εορτή. Ας δούμε και μεις σήμερα το Φως του Χριστού. Ας φωτίσει τις ψυχές μας ο λόγος Του. Ας γιορτάσομε με φωτισμένες ψυχές το αληθινό φως του Χριστού, που φανερώθηκε στη γη «καί πᾶσι τόν φωτισμόν δωρεῖται».