Παρασκευή 28 Οκτωβρίου 2022

Η ΣΚΕΠΗ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ (28 Οκτωβρίου)

Γιορτάζουμε κάθε χρόνο στις 28 Οκτωβρίου την εορτή της Αγίας Σκέπης. Και για την γιορτή αυτή συμβαίνει αυτό που λέγει ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος για τις μεγάλες γιορτές της Εκκλησίας μας, ότι πολλοί γιορτάζουν τις μεγάλες γιορτές, ξέρουν το όνομά τους, δεν ξέρουν όμως το βαθύτερο νόημά τους, ούτε το μήνυμα που θέλει να εξαγγείλει η Εκκλησία μας μέσω των εορτών αυτών. Και αυτό γιατί οι περισσότεροι, λέγει ο Ιερός Πατήρ, έρχονται στην Εκκλησία από συνήθεια και όχι από ευσέβεια. Γι’ αυτό ας ασχοληθούμε σήμερα με την υπόθεση της γιορτής καθώς και για το μήνυμά της προς το λαό του Θεού.
Πως καθιερώθηκε η γιορτή της Αγίας Σκέπης.
Στα χρόνια του βασιλέως Λέοντος του Μεγάλου (457-474 μ. Χ.) ζούσε στην Κων/πολη ο όσιος Ανδρέας, ο κατά Χριστόν σαλός.    Σαλός είναι ο τρελλός και κατά Χριστόν σαλοί ονομάζονται κάποιοι άγιοι, οι οποίοι κάνανε κάποια περίεργα και παράλογα πράγματα, με απώτερο σκοπό να τους θεωρούν παλαβούς ή παλιανθρώπους και να μη τους τιμούν οι άνθρωποι· και έτσι αυτοί να ζουν εν ταπεινώσει και αφανεία. Μια νύχτα που γινότανε αγρυπνία στο ναό της Παναγίας των Βλαχερνών, ο όσιος Ανδρέας μαζί με τον μαθητή του Επιφάνιο, που έγινε αργότερα πατριάρχης Κων/πόλεως (520-536 μ. Χ.), είδαν την Υπεραγία Θεοτόκο οφαλμοφανώς, όχι σε όραμα, να μπαίνει από την κεντρική πύλη του ναού. Την συνόδευαν οι Άγιοι Ιωάννης ο Πρόδρομος και Ιωάννης ο Θεολόγος και πλήθος Αγγέλων. Αφού μπήκε μέσα στο ναό προχώρησε στον σολέα. Εκεί γονάτισε και προσευχήθηκε πολλή ώρα με θερμά δάκρυα υπέρ της σωτηρίας των πιστών, ενώ τη βλέπανε μόνο ο Ανδρέας και ο Επιφάνιος. Αφού προσευχήθηκε για πολύ η Θεοτόκος σηκώθηκε και μπήκε μέσα στο ιερό, όπου φυλασσόταν το μαφόριο της δηλαδή το τσεμπέρι της, το πήρε στα χέρια της και βγαίνοντας έξω το άπλωσε πάνω από τους πιστούς, για να δείξει ότι τους σκέπει και τους προστατεύει.
Αυτό είναι το γεγονός το οποίο στάθηκε αφορμή η Εκκλησία μας να καθιερώσει την γιορτή της αγίας Σκέπης δηλαδή τη γιορτή προς τιμή της Παναγίας, η οποία σαν τη φωτοφόρο νεφέλη που σκέπαζε τη μέρα και φώτιζε τη νύχτα τους Ισραηλίτες στην έρημο, σκέπει και προστατεύει το λαό του Θεού και φωτίζει τους πιστούς στο δρόμο για την τελείωση. Πως μας σκεπάζει και πως μας προστατεύει η Παναγία μας; Με τις προσευχές της, με τις παρακλήσεις της και με τα δάκρυά της.
Μα θα μου πείτε, είναι τόσο μεγάλο το γεγονός που η Παναγία μας προσεύχεται για μας, ώστε η Εκκλησία μας να έχει ιδιαίτερη γιορτή γι’ αυτό το γεγονός; Ναι μάλιστα είναι μεγάλο και σπουδαίο και ζωτικής σημασίας. Λέγει κάπου ο Ιερός Χρυσόστομος ότι πάντοτε έχουμε την ανάγκη των προσευχών των άλλων όσο και ενάρετοι και ευσεβείς κι αν είμαστε.
Παράδειγμα χαρακτηριστικό γι’ αυτό είναι ο απόστολος Παύλος, αυτός που ανέβηκε μέχρι τρίτου ουρανού κι άκουσε άρρητα ρήματα, αυτός που ονομάσθηκε στόμα Χριστού, αυτός που είχε «νουν Χριστού», αυτός που «αναπλήρωνε τα υστερήματα των θλίψεων του Χριστού στο σώμα του», αυτός λοιπόν ο γίγας της αρετής και της ευσέβειας, πάντα ζητούσε τις προσευχές των χριστιανών. Αν και αυτοί που θα προσευχότανε για τον Παύλο δεν ήταν ούτε ανώτεροί του ούτε ισάξιοί του. Μοιάζει το γεγονός σαν ένας στρατιώτης να μιλά στον πρόεδρο της δημοκρατίας για το στρατηγό. Κι όμως ο Παύλος όχι μόνο δεν αρνήθηκε τις προσευχές των χριστιανών, αλλά αντίθετα τους προέτρεψε και τους παρακαλούσε να προσεύχονται για αυτόν.
Όχι δε, μόνο ζητά να προσεύχονται γι’ αυτόν και για τους συνεργάτες του, αλλά και πιστεύει ότι ήδη το κάνουν και στις προσευχές τους οφείλει την υγεία του και τη σωτηρία από μεγάλους κινδύνους (πρβλ. Φιλημ. 22 · Β΄ Κορ. 1,10-11).
Αλλά και ο Πέτρος δεν είπε τι μου χρειάζεται η προσευχή των άλλων αφού είμαι απόστολος, αφού ομολόγησα το θεανθρώπινο του Χριστού, αφού πάνω στην ομολογία μου στηρίχθηκε η Εκκλησία. Έτσι όταν ήταν στη φυλακή από τον Ηρώδη τον Αγρίππα τον Α΄, οι χριστιανοί των Ιεροσολύμων προσευχόταν γι’ αυτόν με αποτέλεσμα να τον ελευθερώσει άγγελος Κυρίου κατά θαυμαστόν τρόπο.
Όλοι έχουμε ανάγκη τις προσευχές των άλλων και μάλιστα των Αγίων και της Παναγίας.
Ενώ η προσευχή έχει τεράστια δύναμη, είναι αναγκαία όσο ενάρετοι κι αν είμαστε, χρειάζεται μια προϋπόθεση για να καρποφορήσει. Και η προϋπόθεση είναι να προσπαθούμε κι εμείς· ν’ αγωνιζόμαστε· να μετανοούμε για τις αμαρτίες μας.
Μη περιμένουμε τα πάντα από την προσευχή των αγίων, ενώ εμείς οι ίδιοι τεμπελιάζουμε. Η αγιότητα δε μεταδίδεται κατά μαγικό τρόπο· απαιτεί και ενεργό προσπάθεια εκ μέρους μας.
Είναι χαρακτηριστική και η λεπτομέρεια ότι η Παναγία μας άπλωσε το μαφόριο της εντός του ναού και σκέπασε όσους αγρυπνούσαν και προσευχόταν. Θέλει να πει ότι πρέπει να έχουμε ουσιαστική σχέση με την Εκκλησία για να μας σκεπάσει με τις πρεσβείες της.
Την έχουμε αυτή τη σχέση; Πηγαίνουμε στην Εκκλησία, κοινωνούμε, εξομολογούμαστε, αγρυπνούμε, νηστεύουμε, ελεούμε, συγχωρούμε, προσπαθούμε να τηρήσουμε τις εντολές;
Ο καθένας ας ρωτήσει τον εαυτό του και ας δώσει προσωπικά και υπεύθυνα την απάντηση.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Τῆς Σκέπης σου Παρθένε, ἀvυμνοῦμεν τάς χαρίτας,
ἣν ὡς φωτοφόρον νεφέλην, ἐφαπλοῖς ὑπὲρ ἔννοιαν, 
καὶ σκέπεις τὸν λαόν σου νοερῶς, ἐκ πάσης τῶν ἐχθρῶν ἐπιβουλῆς. Σὲ γὰρ σκέπην καὶ προστάτιν καὶ βοηθόν, κεκτήμεθα βοῶντές σοι· Δόξα τοῖς μεγαλείοις σου Ἁγνή, δόξα τῇ θείᾳ Σκέπῃ σου, 
δόξα τῇ πρὸς ἡμᾶς σου, προμηθείᾳ Ἄχραντε.

Δευτέρα 2 Μαΐου 2022

2 Μαΐου 2022, Δευτέρα μετά την Κυριακή του Θωμά, πανηγυρίζει η Πάνω Γέφυρα την Παναγία Ρευματοκρατούσα.

    Φέτος είχαμε τη μοναδική ευλογία να προσκυνήσουμε κατά την ώρα της θείας λειτουργίας εκτός από την εικόνα της Παναγίας Ρευματοκρατούσας και το ευωδίαζον Ιερό Λείψανο της δεξιάς χειρός του Αγίου Βασιλείου του Μεγάλου.
Ως ένδειξη τιμής και σεβασμού προς το πρόσωπο της Υπεραγίας Θεοτόκου και ως ένα κερί στην χάρη της παραθέτω, ως εφημέριος, δυο λόγια για το ιστορικό της ευρέσεως της εικόνας της Παναγίας Ρευματοκρατούσης Άνω Γέφυρας.
    Οι Μέτρες της Ανατολικής Θράκης, σήμερα Τσατάλτζα, ήταν κεφαλοχώρι της περιοχής, περίπου 50 χιλιόμετρα από την Κωνσταντινούπολη και έδρα της πάλαι ποτέ διαλαμψάσης Μητροπόλεως Μετρών και Αθύρων.
Ήταν χτισμένες στους πρόποδες τριών λόφων, ανάμεσα στους οποίους σχηματίζονταν δύο μεγάλα κι επικίνδυνα ρέματα. Σε κάθε βαρυχειμωνιά και απότομη βροχή τα ρέματα αυτά ξεχείλιζαν και τα ορμητικά νερά τους, προξενούσαν συχνά σοβαρές καταστροφές στα κτήματα, στους δρόμους, στα σπίτια και στα μαγαζιά του χωριού. Σύμφωνα με όσα μας αφηγούνται οι παππούδες μας που ήρθαν από τα μέρη εκείνα, μία χρονιά στα μέσα περίπου του 18ου αιώνα, ανήμερα της Κυριακής του Θωμά, η καταρρακτώδης βροχή δεν έλεγε να σταματήσει. Έβρεχε επίμονα όλη την μέρα και όλη την νύχτα. Οι κάτοικοι ήταν σίγουροι ότι το χωριό, οι Μέτρες, θα πλημμύριζαν και θα ισοπεδώνονταν. Προσεύχονταν και παρακαλούσαν την Παναγία να τους βοηθήσει. Κατά ένα ανεξήγητο όμως τρόπο δεν συνέβη καμιά απολύτως καταστροφή. Την άλλη μέρα τη Δευτέρα μετά του Θωμά όταν οι Μετρινοί βγήκαν να πάνε στα χωράφια τους και στις δουλειές τους, ένας γεωργός βρήκε λίγο πιο έξω από το χωριό το εικόνισμα της Παναγίας. Τα ορμητικά νερά ξέσκαψαν και παρέσυραν τα χώματα κι έφεραν στο φως την θαμμένη εικόνα της Παναγίας, ποιος ξέρει από πότε ήταν παραχωμένη στη γη. Θα έλεγε κανείς ότι στο σημείο που βρέθηκε η εικόνα τα νερά των ρεμάτων άλλαζαν πορεία κι έτσι το χωριό γλίτωσε την καταστροφή. Πάντως από τότε που βρέθηκε η εικόνα το χωριό δεν βλάφτηκε από τα απειλητικά υδάτινα ρεύματα και γι’ αυτό την ονόμασαν Ρευματοκρατούσα. Με δάκρυα χαράς κι ευγνωμοσύνης την μετέφεραν στον κεντρικό Μητροπολιτικό ναό του Αγίου Γεωργίου και την τοποθέτησαν σε περίοπτη θέση, στο αριστερό προσκυνητάρι του Ναού κι έκτοτε αποτέλεσε και αποτελεί πηγή αστείρευτων ευλογιών και χαρίτων, σε όσους ζητούν την βοήθεια και την προστασία της.
    Όταν έφτασε η τραγική ώρα του ξεριζωμού και της προσφυγιάς, οι Μετρινοί φρόντισαν να μεταφέρουν στην νέα τους πατρίδα, την Γέφυρα Θεσσαλονίκης όλο τον πλούτο του Μητροπολιτικού Ναού του Αγίου Γεωργίου, αναφέρω ενδεικτικά το περίτεχνο ξυλόγλυπτο τέμπλο, όλες τις εικόνες του ναού, τους κρυστάλλινους πολυελαίους, τα μανουάλια, τα καντήλια, το χρυσοκέντητο επιτάφιο, το αρχείο, τις σφραγίδες και το πολυτιμότερο κειμήλιο την εικόνα της Παναγίας Ρευματοκρατούσης. Όταν έφτιαξαν τον καινούργιο ναό στην Γέφυρα τον αφιέρωσαν στην χάρη της και πανηγυρίζει την Δευτέρα μετά την Κυριακή του Θωμά.
Ο ΕΦΗΜΡΙΟΣ
π. ΑΝΕΣΤΗΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ
Απολυτίκιον ήχος βαρύς
    Επί τω θείω προστρέχοντες ιερώ Ναώ σου Παντάνασα μήτερ του Θεού, και των εκ Σου ενεργουμένων θαυμασίων αντλούντες εν πίστει βοώμεν Σοι. Χαίρε Ναέ Θαυμαστέ του Υψίστου αγνή, δια Σου γαρ πάντες σώζονται.
    Παραβρέθηκα και εγώ σήμερα στο χωριό Άνω Γέφυρα Θεσσαλονίκης και συμμετείχα στην πανήγυρη της Παναγίας της Ρευματοκρατούσης.