Τρίτη 27 Αυγούστου 2024. Αγίου Μεγαλομάρτυρος Φανουρίου. Ομιλία και φωτογραφίες από τον Εσπερινό και την Θεία Λειτουργία της ενορίας Αγίου Γεωργίου Αγχιάλου Θεσσαλονίκης.

    Για τη ζωή του Αγίου Φανουρίου, δεν σώζονται γραπτές αναφορές. Όλα όσα γνωρίζουμε είναι υποθέσεις που πηγάζουν από μια εικόνα του που βρέθηκε τον 14ο με 15ο αιώνα μ.Χ., στο νησί της Ρόδου.

    Εκείνο τον καιρό, η Ρόδος βρισκόταν υπό την κατοχή των Αγαρηνών. Κατά τη διάρκεια των εργασιών αναστύλωσης των τειχών της πόλης, βρέθηκε στο νότιο τμήμα του φρουρίου, ανάμεσα στα χαλάσματα, ένας μισογκρεμισμένος ναός γεμάτος παλιές εικόνες. Οι περισσότερες εικόνες ήταν τόσο παλιές και τόσο φθαρμένες που δεν ξεχώριζαν οι μορφές των Αγίων πάνω τους. Μία όμως εικόνα ήταν σε πολύ καλή κατάσταση. Παρίστανε ένα νέο, ντυμένο στρατιωτικά και το όνομα που ήταν γραμμένο πάνω της ήταν Άγιος Φανούριος. Ο Άγιος, όπως είπαμε, απεικονίζονταν με ρωμαϊκή στρατιωτική ενδυμασία, κρατώντας στο αριστερό χέρι έναν σταυρό και στο δεξί μια λαμπάδα. Εκτός από τη μορφή του Αγίου, στην εικόνα υπήρχαν και δώδεκα παραστάσεις που απεικόνιζαν τα μαρτύρια που υπέστη από τους Ρωμαίους.

    Τα συμπεράσματα που βγαίνουν αναλύοντας την εικόνα είναι τα εξής: Κατ’ αρχήν ο Άγιος φαίνεται να μαρτύρησε σε μικρή ηλικία, αφού τόσο στην εικόνα, όσο και στις παραστάσεις των μαρτυρίων του, παρουσιάζεται νεαρός.

    Από την σφοδρότητα των μαρτυρίων που υπέστη, όπως φαίνονται στις δώδεκα απεικονίσεις, συμπεραίνουμε ότι ο Άγιος πρέπει να έζησε και να μαρτύρησε γύρω στο δεύτερο με τρίτο αιώνα μ.Χ. όπου οι διωγμοί των Χριστιανών ήταν ανελέητοι. Το άλλο συμπέρασμα που βγαίνει από τις παραστάσεις των μαρτυρίων του, είναι ότι ο Άγιος ήταν μεγαλομάρτυρας αφού υπέμεινε τόσα πολλά και τόσο απάνθρωπα μαρτύρια.

    Ένα άλλο συμπέρασμα πηγάζει από την ενδυμασία του Αγίου. Όπως αναφέραμε και παραπάνω, φαίνεται να φορά ρωμαϊκή στρατιωτική στολή. Αυτό σημαίνει ότι ο Άγιος ήταν μορφωμένος για να κατέχει εν ζωή αυτή τη θέση. Το τελευταίο συμπέρασμα είναι ότι ο Άγιος Φανούριος, πρέπει να ήταν Ελληνικής καταγωγής, πράγμα που φαίνεται από το όνομά του.

    Η εικόνα που περιγράψαμε παραπάνω μελετήθηκε από το Νείλο Το Β΄ (1355-1369), τον τότε Μητροπολίτη της Ρόδου. Ο Νείλος συμπέρανε ότι ο Άγιος Φανούριος ανήκει στους μεγαλομάρτυρες της Χριστιανικής πίστης και γι αυτό αναστήλωσε το ναό στον οποίο βρέθηκε η εικόνα και την τοποθέτησε εκεί. Ο ναός σώζεται ως τις μέρες μας και χιλιάδες πιστοί τον επισκέπτονται κάθε χρόνο για να προσκυνήσουν τον Άγιο Φανούριο.

    Ο Άγιος Φανούριος είναι ένας από τους πιο θαυματουργούς Αγίους της Χριστιανικής πίστης. Οι Χριστιανοί συνηθίζουν όταν θέλουν να παρακαλέσουν για κάτι τον Άγιο, να φτιάχνουν μια ειδική πίτα, τη Φανουρόπιτα, την οποία πηγαίνουν στην εκκλησία και μετά το πέρας της λειτουργίας την μοιράζουν στους πιστούς που παρευρίσκονται εκεί. Την μνήμη του Αγίου Φανουρίου γιορτάζουμε στις 27 Αυγούστου.

Ἀπολυτίκιον

Ἦχος δ΄. Ταχὺ προκατάλαβε.

    Οὐράνιον ἐφύμνιον, ἐν γῇ τελεῖται λαμπρῶς, ἐπίγειον πανήγυριν νῦν ἑορτάζει φαιδρῶς, ἀγγέλων πολίτευμα· ἄνωθεν ὑμνῳδίαις εὐφημοῦσι τοὺς ἄθλους, κάτωθεν Ἐκκλησίᾳ τὴν οὐράνιον δόξαν· ἣν εὗρες πόνοις καὶ ἄθλοις τοῖς σοῖς Φανούριε ἔνδοξε.

Πέμπτη 15 Αυγούστου 2024 η Κοίμηση της Θεοτόκου. Ομιλία και φωτογραφίες από την τελευταία παράκληση και το κέρασμα στην ενορία Αγίου Γεωργίου Αγχιάλου Θεσσαλονίκης.

  Δε θα ήταν υπερβολή αν λέγαμε, ότι ολόκληρος σχεδόν ο Αύγουστος είναι αφιερωμένος από την εκκλησία προς τιμήν της Θεοτόκου. Όχι μόνον οι πρώτες δεκαπέντε ημέρες του, ο γνωστός «Δεκαπενταύγουστος» με την νηστεία, τις ολόθερμες ακολουθίες των παρακλήσεων και τη λοιπή κατανυκτική υμνωδία, αλλά και οι επόμενες μέχρι της 23ης Αυγούστου ημέρες, που γιορτάζεται η απόδοση της εορτής, με τα ωραιότερα «μεθεόρτια» τροπάρια, που εξυμνούν επί τη «Κοιμήσει» την «εν πρεσβείαις ακοίμητον Θεοτόκον».

    Οι ευαγγελιστές που μοναδικό σκοπό της συγγραφής των ευαγγελίων είχαν να φανερώσουν στον κόσμο το πρόσωπο και το απολυτρωτικό έργο του Σωτήρος, έγραψαν βέβαια, και για την Παναγία ότι ήταν στενά συνδεδεμένη με το πρόσωπο του Χριστού. Μας δίνουν πληροφορίες για την οικογένεια, τον Ευαγγελισμό, την Γέννηση, την Υπαπαντή, την αναχώρηση στην Αίγυπτο, άλλα σχετικά περιστατικά και φθάνουν στην Σταύρωση, που παρουσιάζουν μπροστά στο σταυρό την Παναγία και τον μαθητή Ιωάννη στον οποίο εμπιστεύεται την μητέρα του ο Κύριος. Σταματούν όμως οι Ευαγγελιστές τις διηγήσεις στην Ανάσταση και επομένως, τίποτα πια δεν αναφέρουν για την μετέπειτα ζωή της Παναγίας.

    Υπάρχει όμως η παράδοση, που με ανάλογη προσοχή και ευλάβεια διατήρησε ότι αφορούσε την μητέρα του Χριστού.

    Είναι γνωστό από τα Ευαγγέλια, ότι, ευθύς μετά την Σταύρωση παρέλαβε ο Ιωάννης στο σπίτι του την Παναγία στα Ιεροσόλυμα, όπου έζησε περί τα ένδεκα χρόνια με την εξαδέλφη της Σαλώμη μητέρα του Ιωάννου.

    Δεν απέθανε, κατά την παράδοση, η Παναγία, αλλά «εκοιμήθη» και «μετέστη» από τη γη στους ουρανούς. Και βέβαια «η κεχαριτωμένη πασών των γενεών» αυτή που ήλθε στον κόσμο για να φέρει σ’ αυτούς τον Υιόν του Θεού η «προεκλεχθείσα ως κατοικητήριον του Παντάνακτος Θεού», δεν ήταν δυνατό, παρά και να φύγει απ’ τον κόσμο αυτόν με εξαιρετικό επίσης τρόπο.

    Τρεις μέρες πρωτύτερα, Άγγελος Κυρίου έφερε την είδηση στην Παναγία, ότι ήρθε καιρός να αφήσει τη γη, για να έλθει εις τα «άνω βασίλεια» του Υιού Της. Με χαρά και συγκίνηση δέχτηκε την είδηση. Και ευθύς πήγε, να προσευχηθεί στο Όρος των Ελαιών στον ίδιο τόπο, που συνήθιζε να προσεύχεται ο Κύριος. Προσευχή χαράς, προσευχή ευχαριστίας ήταν τα ολόθερμα λόγια Της. Μετά την προσευχή ανακοίνωσε του Θεού την απόφαση στην Σαλώμη, στους υιούς της Ιωάννη και Ιάκωβο και στις άλλες φίλες Της. Είναι αλήθεια πως έκλαψαν και θρήνησαν, γιατί θα έχαναν από κοντά τους την Παναγία Μητέρα του Χριστού, που την είχαν ευλογία Θεού ανάμεσα στα σπίτια τους. Γλύκανε τον πόνο τους όμως η παρήγορος υπόσχεση της Παναγίας, ότι δεν θα έπαυε να είναι κοντά τους και να μεσιτεύει στο Θεό για χάρη τους. Με προσευχή και φιλανθρωπία πέρασαν αυτές οι τρεις μέρες. Την τρίτη ημέρα έγινε το θαύμα, να έλθουν στα Ιεροσόλυμα οι Απόστολοι «υπό νεφών μεταρσίως αιρομένοι», καθώς ψάλει η εκκλησία. Θέλημα Θεού, μα και επιθυμία των Αποστόλων ήταν να παρευρεθούν όλοι οι Μαθητές του Χριστού κοντά στην Παναγία στις τελευταίες στιγμές της ζωής Της στη γη, να πάρουν την ευλογία Της και να την κηδέψουν.

    «Απόστολοι εκ περάτων», λοιπόν, μαζεύτηκαν και κύκλωσαν την νεκρική κλίνη της Θεοτόκου. Κι ακούστηκαν λόγια θερμά. Με Ιερή συγκίνηση, με κατάνυξη ψυχής ύμνησε ο καθένας τη χάρη της, ζήτησε την ευλογία της κι είπε τον πόνο του, μα και τη χαρά του για το έργο του Ευαγγελίου, με παράκληση να φέρει αυτή την αναφορά, με το δικό της στόμα, στον Αρχηγό της Πίστεως.

    Κι ήρθε η ώρα που μια γλυκύτητα έλαμψε στο πρόσωπο Της και παρέδωσε το Πνεύμα της στον Υιό Της και Κύριο, αφού γνώρισε, μετά τον πόνο του Γολγοθά, τη χαρά της Αναστάσεως και το γλυκοχάραμα της θρησκείας του Χριστού.

    Οι Απόστολοι έφεραν με κατάνυξη στον τάφο το σεπτό σκήνωμα, ενώ μελωδίες αγγέλων συνόδευαν τα βήματά τους.

    Όσο και αν θέλησαν να βεβηλώσουν την ιερότητα των στιγμών οι Ιουδαίοι, η δύναμη του Θεού και πάλι έλαμψε. Τόλμησε κάποιος απ’ αυτούς, Ιεχωνίας το όνομα, ν’ απλώσει τα χέρια του στο φέρετρο για να το ανατρέψει, μα τα χέρια του κόπηκαν από αόρατη ρομφαία κι οι άλλοι της συντροφιάς του τυφλώθηκαν. Θεραπεύτηκαν αργότερα, αφού πίστεψαν και ζήτησαν με δάκρυα συγχώρεση για το ανοσιούργημά τους. Στην Γεσθημανή ετάφη η Παναγία σε λαξευμένο σε βράχο μνημείο.

    Και πάλιν ο Θωμάς κατά την παράδοση ήταν θέλημα Θεού να λείψει από την κηδεία, για να φανεί το θαύμα της κοιμήσεως. Δεν πρόλαβε, κι ήταν απαρηγόρητος γι’ αυτό. Θέλησαν τότε οι Απόστολοι να τον οδηγήσουν στο μνημείο της Παναγίας. Μα όταν άνοιξαν τον τάφο ένοιωσαν την ίδια χαρά, που πήραν τότε στην Ανάσταση του Χριστού. Άδειος ο τάφος και μόνο τα σεντόνια βρισκότανε. Τι το παράδοξο για την μητέρα του Θεού, «την τιμιωτέρα των Χερουβείμ και ενδοξοτέρα ασυγκρίτως τον Σεραφείμ»! Εδόξασαν τον Θεό και εκύρηξαν αυτό που είδαν: Ή Θεοτόκος «εκοιμήθη εν Κυρίω» εκηδεύθη «εν Γεσθημανή τω χωρίω» και μετέστη προς Κύριον». Ευρίσκεται στους Ουρανούς σαν βασίλισσα των Αγγέλων. Ακούει τις παρακλήσεις μας και νοιώθει τον πόνο μας και μεσιτεύει στον Υιό Της και Κύριον «πολλά γαρ ισχύει δέησης μητρός προς ευμένειαν Δεσπότου». Φθάνει ημείς να είμεθα άξιοι της προστασίας του Θεού. Αυτό ας προσέξομε. Αυτό ας ζητήσομε από την Μητέρα του Θεού.

Ἀπολυτίκιον

Ἦχος α’.

    Ἐν τῇ Γεννήσει τὴν παρθενίαν ἐφύλαξας, ἐν τῇ Κοιμήσει τὸν κόσμον οὐ κατέλιπες Θεοτόκε· μετέστης πρὸς τὴν ζωήν, μήτηρ ὑπάρχουσα τῆς ζωῆς, καὶ ταῖς πρεσβείαις ταῖς σαῖς λυτρουμένη, ἐκ θανάτου τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Τετάρτη 7 Αυγούστου 2024. Ομιλία και φωτογραφίες από τον Εσπερινό του Αγίου Μύρωνα επισκόπου Κρήτης και τη Μικρή Παράκληση.

    O Άγιος Μύρωνας, επίσκοπος Κρήτης είναι μια από τις πιο γνωστές μορφές της εκκλησίας της Κρήτης. Η γέννηση του τοποθετείται περί το 250 μ.Χ, στα χρόνια του αυτοκράτορα Δεκίου και ο θάνατος του περί το 350 μ. Χ. γενέτειρά του Ραύκο, που αργότερα προς τιμήν του μετονομάστηκε σε Άγιος Μύρωνας.

    Ο Άγιος γεννήθηκε από γονείς ευγενείς και ευσεβείς. Η γέννηση και η ανατροφή του συνέπεσε με τα δύσκολα χρόνια των διωγμών του Δεκίου, γι αυτό άλλωστε και οι γονείς του προσπάθησαν με μεγάλη επιμέλεια να τον αναθρέψουν σωστά και να τον προφυλάξουν από τις αμαρτωλές επιδράσεις της ειδωλολατρείας της εποχής εκείνης. Ήδη από την παιδική του ηλικία ήταν εμφανής η μελλοντική εξελιξή του στους κόλπους της εκκλησίας, γιατί ήταν φρόνιμος και συνετός, απέφευγε τις παιδικές επιπολαιότητες και συνήθειες και έδειχνε υπακοή στους γονείς του.

    Από μικρό παιδί φάνηκε ο φιλάνθρωπος χαρακτήρας του καθώς και οι θαυματουργικές ικανότητές του, γεγονός που αποδεικνύεται από τα πάμπολλα θαύματα που έκανε.

    Ένα χαρακτηριστικό είναι αυτό με τα σταφύλια και το κρασί.

    Μια χρονιά, λέει η παράδοση, μοίρασε στους φτωχούς όλα τα σταφύλια από τα αμπέλια της οικογένειάς του. Η μητέρα του του έκανε τη παρατήρηση πως όλο το χρόνο κοπίαζαν για το αμπέλι εκείνο και τώρα δεν έμειναν σταφύλια για να κάνουν κρασί. Εκείνος όμως χωρίς να αντιμιλήσει στη μητέρα του της είπε χαρακτηριστικά:

    «Εφύλαξεν και για μας ο Θεος μητέρα!»

    Πήγε στο αμπέλι και βρήκε μόνο ένα τσαμπί σταφύλι με τρεις ρόγες. Το έφερε στο σπίτι και το έβαλε στο ποτήρι. Αμέσως άρχισε να τρέχει ο μούστος, έως ότου γέμισαν τα βαρέλια της οικογένειας καθώς και όλου του χωριού.

    Ο Άγιος διακρίθηκε για την φιλανθρωπία του και την πίστη του στο Θεό ενώ υπήρξε πρότυπο οικογενειάρχη και προστάτη των αδυνάτων και των κατατρεγμένων. Ήταν γεωργός και προσπαθούσε να βοηθάει τους συνανθρώπους του. Χόρταινε τους πεινασμένους, έντυνε τους γυμνούς, φρόντιζε τις χήρες και τα ορφανά, υποδεχόταν τους ξένους και γενικά προσέφερε κάθε είδους βοήθεια στους αναξιοπαθώντες.

    Είναι γνωστές οι διηγήσεις για την περίπτωση κλεφτών που είχαν βάλει στόχο την περιουσία του. Ο Άγιος που τους εντόπισε στο χωράφι του όχι μόνο δεν τους κατήγγειλε, αλλά προστάτεψε τους δράστες και τους άφησε να φύγουν με τους καρπούς της γης που του είχαν κλέψει, ζητώντας τους να μετανοήσουν και να μην το ξανακάνουν.

    Όταν πέθανε η γυναίκα του ο Άγιος Μύρωνας αφιερώθηκε στο Θεό και στο κήρυγμα του Ευαγγελίου.

    Επειδή έγινε γνωστή η αρετή του, χειροτονήθηκε πρώτα Αναγνώστης και στη συνέχεια χειροτονήθηκε Πρεσβύτερος. Στα χρόνια που ακολούθησαν, επί Μεγάλου Κωνσταντίνου, όταν πλέον σταμάτησαν οι διωγμοί, ο Μύρων επιδόθηκε με μεγαλύτερο ζήλο στο κήρυγμα του Ευαγγελίου, διδάσκοντας όχι μόνο με τα λόγια του αλλά κυρίως με τα έργα του και την αρετή του.

    Ήταν τόση η αγάπη του κόσμου στο πρόσωπο του, ώστε όταν πέθανε ο Επίσκοπος Κρήτης του ζήτησαν να αναλάβει τη θέση του.

    Ο Άγιος Μύρωνας αποτέλεσε μια μεγάλη μορφή της εκκλησίας της Κρήτης και έγινε ιδιαίτερα γνωστός για τα θαύματα του.

    Ένα από αυτά αφορά στο αγίασμα που ακόμα και σήμερα αναβλύζει στη γενέτειρα του και το οποίο ανέβλυσε σε μια σπηλιά μετά από προσευχή του Αγίου στο Θεό για να σώσει τους κατοίκους από τη λειψυδρία.

    Όταν πέθανε σε ηλικία περίπου 100 ετών οι Κρητικοί με σεβασμό παρέλαβαν το λείψανο του και το ενταφίασαν εκεί όπου σήμερα υπάρχει ο τάφος του από τον οποίο εκπέμπεται μια θαυμαστή ευωδία και αποτελεί ένα από τα ιερότερα προσκυνήματα της Κρήτης με πολλά θαύματα ως σήμερα.

    Η Εκκλησία μας τον γιορτάζει 8 Αυγούστου.