Σε κρίσιμες εποχές παρουσιάζει ο Θεός τους κατάλληλους ανθρώπους. Τους ετοιμάζει και την αναγκαία στιγμή τους αναδεικνύει όργανα δια την περιφρούρηση της πίστεως, της εκκλησίας ολοκλήρου. Τέτοιο όργανο του Παντοκράτορος Κυρίου ανεδείχθη και ο Σωφρόνιος. Πρώτα τον προετοίμασε ο Θεός με την απαραίτητο μόρφωση ψυχής και διανοίας.
Ο Σωφρόνιος γεννήθηκε το έτος 580 στη Δαμασκό από ευσεβείς γονείς τον Πλινθά και την Μυρώ. Μέσα στο οικογενειακό του περιβάλλον έλαβε την πρώτη χριστιανική αγωγή. Νέος καθοδηγούμενος από τον Κύριο, ήλθε στα Ιεροσόλυμα και έμεινε στη μονή Αγίου Θεοδοσίου. Είχε την μεγάλη ευλογία να συνδεθεί με τον ονομαστό Ιωάννη Μόσχο, στον οποίο μαθήτευσε και προσπάθησε να τον αντιγράψει στη θεολογική του μόρφωση και την αρετή.
Αργότερα οι δυο μαζί, Ιωάννης και Σωφρόνιος, περιόδευσαν και επισκέφθηκαν τους μοναχούς της Αιγύπτου δια να γνωρίσουν από κοντά τη μοναστική πολιτεία. Επισκέφθηκαν και την Ρώμη. Εκεί όμως πέθανε ο Ιωάννης και ο Σωφρόνιος με πόνο ψυχής και συγκίνηση μεγάλη τον μετέφερε στα Ιεροσόλυμα και τον ενταφίασε στην Ιερά Μονή του.
Μόνος πλέον ο Σωφρόνιος επανέρχεται στην Αλεξάνδρεια, δια να συνεχίσει την μαθητεία του στην πολιτεία των μοναχών. Εδώ όμως προσβάλλεται από σοβαρή ασθένεια των οφθαλμών του η οποία εφαίνετο ανίατος. Αλλ’ ο Θεός, ο μέγας και παντοδύναμος ιατρός, μετά την προσωρινή δοκιμασία και την απαραίτητο ωφέλεια εκ της θλίψεως, του έδωσε θαυματουργικά τη θεραπεία.
Για όλα αυτά, με τη μαθητεία του στις διάφορες Μονές πλησίον Αγίων μοναχών, με τη μελέτη θεολογικών και δογματικών θεμάτων, που απασχολούσαν την Εκκλησία, με την ασθένειά του, τον ετοίμασε ο Θεός δια τη μεγάλη επικείμενη πλέον διακονία του, να τεθεί επί τη λυχνία και να φωτίσει ως λύχνος ορθοδόξου φρονήματος.
Την εποχή αυτή (634 μ.Χ.) πέθανε ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων Μόδεστος και δια την χηρεύουσα θέση εξελέγη ως κατάλληλος και άξιος των περιστάσεων ο Σωφρόνιος. Εδόθη τότε με όλες του τις δυνάμεις ο ευσυνείδητος Πατριάρχης εις το Έργον της διαποιμάνσεως των Χριστιανών. Κηρύττει, κατηχεί, διδάσκει, υπηρετεί τους Χριστιανούς ως δούλος και υπηρέτης. Συγχρόνως γράφει βίους Αγίων, δια να εγκωμιάσει Αγίους, Ομολογητές και μάρτυρες δια να παρακινήσει τους Χριστιανούς προς μίμηση της οσίας ζωής των, του έργου της αγάπης και της θυσίας των. Ο Σωφρόνιος όμως είναι και υμνογράφος. Γράφει ύμνους Εκκλησιαστικούς δια να βοηθήσει τους Χριστιανούς τόσο στη κατανόηση του ορθοδόξου δόγματος, όσο και στη λατρεία του Θεού. Θαυμάσια είναι η γνωστή ευχή των Θεοφανίων, η οποία αναγιγνώσκεται επί τη καθαγιάσει των υδάτων, «Τριάς υπερούσιε, υπεράγαθε …..», μέσα στην οποία φαίνεται όχι μόνο το ποιητικό τάλαντο του Πατριάρχου αλλά και η θεολογική του κατάρτιση και έξαρση.
Ο Σωφρόνιος από απόψεως εκκλησιαστικής βρέθηκε σε δύσκολη κατάσταση επειδή υπήρχαν ακόμα κατάλοιπα της αιρέσεως των Μονοθελητών, η οποία ταλαιπώρησε την Εκκλησία επί πολλές δεκαετίες. Με ειδικούς τότε λόγους και πραγματείες, με επιχειρήματα από την Αγία Γραφή και από τα έργα των Πατέρων και της δικής του πλούσιας γνώσης πολέμησε ο Πατριάρχης την ύπουλο αίρεση με δύναμη και αποφασιστικότητα. Κάλεσε τοπική σύνοδο η οποία καταδί κασε τους αιρετικούς.
Ο αγώνας όμως του Πατριάρχου δεν ήταν μόνο εσωτερικός και εκκλησιαστικός. Ήταν και εθνικός. Την εποχή εκείνη ο Χαλίφης των Αράβων Ομάρ πολιόρκησε τα Ιεροσόλυμα για να τα καταλάβει. Ο Σωφρόνιος ως Πατριάρχης της Αγίας Πόλεως, υπεύθυνος και προστάτης των Ιερών Προσκυνημάτων, μπροστά στον κίνδυνο να κυριευθούν και να βεβηλωθούν τα ιερά και όσια, αγωνίσθηκε και ως στρατιώτης. Οργάνωσε την άμυνα της πόλεως και έλαβε όλα τα δυνατά μέτρα ασφαλείας. Δυστυχώς όμως τελικά δεν επέτυχε. Ο Πάνσοφος Κύριος διαφορετικά έκρινε. Μετά από πολιορκία δύο ετών αναγκάστηκε ο Πατριάρχης να παραδώσει την πόλη εις τους Άραβες και τον Ομάρ. Το ευχάριστο όμως είναι ότι, χάρις στη προσωπικότητα και το κύρος του, ο Σωφρόνιος επέτυχε όρους ευνοϊκούς. Τα ιερά και πάνσεπτα Προσκυνήματα των Χριστιανών όχι μόνο δεν βεβηλώθηκαν από τους μωαμεθανούς κατακτητές, αλλά παραδόθηκαν στους Ορθόδοξους και σ’ αυτούς ανετέθη όλη η επιμέλεια και φροντίδα. Στον τομέα αυτό πρόσφερε ο αγωνιζόμενος Πατριάρχης ανεκτίμητες υπηρεσίες.
Οι αγώνες αυτοί τον ταλαιπώρησαν. Κυρίως τον στενοχώρησε η κατάληψη της Αγίας Σιών. Έτσι ένα χρόνο μετά την παράδοση της Πόλης εξαντλημένος και πονεμένος, παρέδωσε την μακαρία ψυχή του στον Αρχιποιμένα Κύριο το έτος 638 μ.Χ. σε ηλικία μόλις 58 ετών.
Έτσι ετοιμάζει και έτσι χρησιμοποιεί ο Θεός τους ανθρώπους του στις κρίσιμες στιγμές. Αυτό και εμείς σήμερα να παρακαλούμε να παρουσιάζει στην Εκκλησία και το Έθνος μας άνδρες εμπνευσμένους, άξιους των περιστάσεων, φώτα αληθινά, πνευματοκινήτους μαχητές, αγωνιστές και νικητές.
Απολυτίκιο
Ἦχος πλ. δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Σωφρόνως τον βίον σου, διαγαγών εκ παιδός, την χάριν του πνεύματος, εισεποιήσω σαφώς, Σωφρόνιε πάνσοφε. Όθεν ιεραρχίας, ταις ακτίσιν εκλάμψας, ώφθης της ευσεβείας, ευκλεής υποφήτης. Και νυν δυσώπει Όσιε, υπέρ των τιμώντων σε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου